Emotionele stabiliteit van de interimmer

Emotionele stabiliteit

In de serie waar we schrijven over kwaliteiten van interimmers en waar wij op letten bij de screeningen, selectie en sollicitaties: emotionele stabiliteit.

Algemeen

Een belangrijk aspect waar we op letten tijdens onze screening of andere selectieprocedures is de emotionele stabiliteit van de interimmer of directeur. Wat we hieronder verstaan is hoeveel tijd en/of energie iemand nodig heeft om weer overeind te veren na een tegenslag of wanneer hij/zij te maken krijgt met weerstand. Wij zoeken naar mensen die meer dan de gemiddelde HBO-er emotioneel stabiel zijn. Oftewel: iemand die minder tijd en energie nodig heeft dan de gemiddelde HBO-er om na weerstand en tegenslagen weer overeind te veren. Door het bespreken van moeilijke situaties die een interimmer heeft meegemaakt of door te vragen op situaties waarbij de interimmer zelf ter discussie stond, kunnen we zicht krijgen op iemands emotionele stabiliteit.

Wij geloven enerzijds in leiders die voelen, die geraakt kunnen worden en emotioneel meebeleven wat hun team, de schoolgemeenschap en kinderen beleven. We geloven anderzijds in leiders die onder druk niet direct hun plannen omgooien, die het hoofd koel kunnen houden als de rest van de schoolgemeenschap onrustig is, en niet direct afhankelijk zijn van de omgeving als er weerstand of tegenslagen zijn.

Meten is weten

Emotionele stabiliteit kunnen we prima meten met persoonlijkheidstesten. Deze testen maken deel uit van ons e-assessment. Voor alle duidelijk wil ik ook benoemd hebben dat we met deze testen dus niet meten wat iemand daadwerkelijk doet of kan, maar we kijken naar de natuurlijke neigingen van de interimmer. Wat we niet meten en weten is hoe iemand daadwerkelijk gaat reageren, maar wel welk gedrag meer of minder energie kost. Bij de screening van een interimmer vinden we een wat hogere emotionele stabiliteit een basisvoorwaarde. Het is immers niet altijd duidelijk waar de interimmer tegenaan gaat lopen tijdens een opdracht en dan is juist een hoge emotionele stabiliteit helpend.

We kunnen de emotionele stabiliteit meten met verschillende schalen in de testen. Voorbeelden hiervan zijn: hoe rustig blijft je als iets of iemand je tegenwerkt? Hoeveel tijd heb je nodig om te herstellen als mensen je verbaal of fysiek te lijf gaan? Hoe sterk blijf je vasthouden aan je oorspronkelijke plan als je met stevige weerstand te maken krijgt in het team, of handel je onder druk sneller impulsief en gooi je meteen je plan om? Hoeveel vraag je van jezelf? Ben je flink voor jezelf of heb je bij tegenslagen juist de steun van anderen om je heen nodig? Hoe groot is de ontploffing in je hoofd bij tegenslagen of weerstand of blijf je altijd rustig?

Helpend

Verder is het zo dat een hoge emotionele stabiliteit helpt bij het ontwikkelen van belangrijke competenties zoals ontwikkelingsgericht leidinggeven. Mensen die leidinggeven moeten hun nek durven uit te steken. Op de voorgrond treden bij tegenslagen, niet boos worden en rustig blijven als er vanuit een team tegengas gegeven wordt. Maar ook bij het  ontwikkelen van de competentie ondernemerschap helpt emotionele stabiliteit. Autonoom en onafhankelijk, zonder angst een kans benutten die niet veel mensen zien. Of juist in bedreigende situaties, de situatie onbevreesd tegemoet treden, deze aangrijpen en er een kans van maken. Uiteraard zijn er meer karaktereigenschappen van invloed op de ontwikkelbaarheid van deze twee competenties. Toch heeft de mate van emotionele stabiliteit grote invloed op de ontwikkelbaarheid van deze twee competenties die voor zowel een interimmer als een directeur belangrijk zijn.

Kanttekeningen

Nog niet zo heel lang geleden moest ik een bijeenkomst leiden met 14 directeuren. Centraal stond de vraag welke kwaliteiten een directeur zou moeten hebben om het strategisch beleidsplan goed uit te voeren binnen de betreffende stichting. De directeur is immers de spin in het web op de school en in het managementteam van de stichting. Al snel ging het over zelfkennis en authentiek leiderschap. Authentiek leiderschap bleek een erg belangrijk vermogen te zijn. Dat onderstreep ik. Ik trek in veel trainingen de parallel tussen leiderschap in de school en leiderschap in de klas. Het gaat voor een groot deel over dezelfde processen en vaardigheden. We spiegelden het belang van authenticiteit als cruciale eigenschap aan leerkrachtgedrag. Is een leerkracht een betere leerkracht naarmate de leerkracht authentieker is? De directeuren waren heel resoluut: een leerkracht kan niet altijd authentiek zijn, professionaliteit gaat voor. Die twee, authenticiteit en professionaliteit kunnen elkaar dus soms in de weg zitten. Authenticiteit is zeker belangrijk, begrijp me niet verkeerd. Maar in   situaties met weerstand of tegenslagen komt er meestal een punt waarop professionaliteit het moet overnemen van authenticiteit, omdat het uiten van gevoel en emoties niet altijd leidt tot goed leiding geven. Vanuit de praktijk van mijn vak (screenen van kandidaten en volgen van interimmers) zie ik vaak het volgende:  directeuren of interimmers met een hogere emotionele stabiliteit zien van nature vaak scherper wanneer authenticiteit ruimte moet maken voor professionaliteit. Ze kunnen vaak makkelijker schakelen en sneller professioneel handelen en hun eigen gevoel of emotie even parkeren omwille van het proces dat ze gaan met een team of een groep mensen.

Tegelijk geldt ook weer niet: hoe meer emotioneel stabiel hoe beter. Te veel vast houden aan een eigen plan als er weerstand is, is in sommige situaties zeker niet praktisch. Altijd maar zo rustig blijven dat een omgeving niet kan zien wat de interimmer als mens raakt of wat hij/zij moeilijk vindt, kan een team onzeker maken over wie de interimmer nou echt is.

Lagere emotionele stabiliteit in assessments

Soms is het voor een interimmer met een wat lagere emotionele stabiliteit (iemand die wat meer een gevoelsmens is en wat sneller geraakt wordt) lastig om te omarmen dat ze lager scoren. Vaak herkennen interimmers het wel als we erover doorpraten. Heel soms is het even puzzelen om in het gesprek de scores herkenbaar te krijgen, doordat de testscores niet kloppen of omdat de interimmer de uitslag anders interpreteert en een uitleg helpend is. In het gesprek kunnen we altijd wel tot een goed gesprek komen over dit onderwerp. Uiteindelijk is het niet deze score die bepalend is hoe goed een interimmer is. We vinden het belangrijker dat de interimmer zichzelf goed kent en strategieën heeft en hanteert om maximaal te presteren. Zelfkennis is dus onmisbaar. In de volgende blog gaan we daar verder op in.

Conclusie

De conclusie van dit artikel is dat voor een interimmer of directeur een hoge emotionele stabiliteit belangrijk is voor het ontwikkelen van een aantal belangrijke competenties zoals ontwikkelingsgericht leidinggeven en ondernemerschap. De emotionele stabiliteit is eenvoudig te meten. De testuitslagen in combinatie met een goed gesprek hierover.

Voor meer informatie kun je contact opnemen met Arjo de Groot 06.360.335.98, of stuur een email